Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία
Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία ονομάζεται το σύνολο των ακτινοβολιών που μεταφέρουν ενέργεια με τη μορφή ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, δηλαδή τοπικών και χρονικών μεταβολών του μαγνητικού και ηλεκτρικού πεδίου. Τα περισσότερα ηλεκτρομαγνητικά πεδία στα οποία είμαστε εκτεθειμένοι είναι κατασκευασμένα από τον άνθρωπο (τεχνητά), αλλά μερικά προκύπτουν από την φύση (φυσικά). Το πιο διαδεδομένο και διαρκές φυσικό ηλεκτρομαγνητικό πεδίο είναι το μαγνητικό πεδίο της ίδιας της γης, το οποίο υπάρχει παντού στον πλανήτη και στο διάστημα. Παρόλο που το μαγνητικό πεδίο της γης είναι παντού γύρω μας, είναι πολύ χαμηλής ισχύος, μόνο περίπου 500 milligauss. Γενικότερα, η ακτινοβολία επιδρά στον ανθρώπινο οργανισμό κατά πολύπλοκο τρόπο, άλλοτε ευεργετικές και άλλοτε βλαβερές, ανάλογα με το είδος, την ένταση και την ενέργεια που μεταφέρει.
Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία εμφανίζονται σε ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων (ηλεκτρομαγνητικό φάσμα) που χωρίζεται σε επιμέρους περιοχές (ζώνες συχνοτήτων). Το φάσμα των συχνοτήτων περιλαμβάνει την ιονίζουσα και τη μη ιοντίζουσα ακτινοβολία. Οι πηγές των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, στα οποία προσβάλλονται καθημερινά ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού (ραδιοκύματα, μικροκύματα, ηλεκτρισμός) και ανήκουν στην κατηγορία της μη ιοντίζουσας ακτινοβολίας, όπως απεικονίζεται στην παρακάτω εικόνα.
ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
ΠΑΤΗΣΤΕ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
Ιοντίζουσες είναι οι ακτινοβολίες που μεταφέρουν ενέργεια ικανή να εισχωρήσει στην ύλη, να προκαλέσει ιοντισμό των ατόμων, να διασπάσει βίαια χημικούς δεσμούς και να προκαλέσει βιολογικές βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο ιοντισμός ενός ουδέτερου ατόμου είναι η βίαιη απομάκρυνση ενός ηλεκτρονίου από τις στοιβάδες του, λόγω εξωτερικού αιτίου, με αποτέλεσμα την παραγωγή δύο αντίθετα φορτισμένων ιόντων, του θετικού ατόμου και του αρνητικού ηλεκτρονίου. Οι γνωστότερες ιοντίζουσες ακτινοβολίες είναι οι ακτίνες Χ που χρησιμοποιούνται ευρέως στην ιατρική, καθώς και οι ακτινοβολίες α, β, και γ που εκπέμπονται από τους ασταθείς πυρήνες ατόμων.
ΜΗ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
ΠΑΤΗΣΤΕ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΜΗ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
Η μη ιοντίζουσα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία εντοπίζεται σε συστήματα που εκπέμπονται σε συχνότητες που μεταφέρουν σχετικά μικρή ενέργεια, ανίκανη κατά την αλληλεπίδραση να προκαλέσει ιοντισμό των ατόμων, δηλαδή διάσπαση των χημικών δεσμών στα μόρια των κυττάρων και προκαλεί μόνο θερμικές επιδράσεις στους ιστούς και στα κύτταρα. Πρόκειται για ταλαντώσεις ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων που διαδίδονται στον χώρο υπό τη μορφή κύματος. Οι επιδράσεις υψηλού επιπέδου (θερμικές) οφείλονται σε μετρήσιμη αύξηση της θερμοκρασίας των ιστών που δέχονται ακτινοβολία, δηλαδή απόθεση ενέργειας υψηλότερη από την θερμορυθμιστική δυνατότητα του ανθρώπινου σώματος. Οι βλάβες στον οργανισμό προξενούνται από τη θέρμανση των ακτινοβολούμενων ιστών. Επιδράσεις χαμηλού επιπέδου (μη θερμικές), προκαλούνται από μικρές πυκνότητες ισχύος (της τάξης των λίγων μW/cm²), ώστε να μην παρατηρείται αύξηση της θερμοκρασίας των ιστών.
ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Η/Μ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ
ΠΑΤΗΣΤΕ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Η/Μ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ
Οι μετρήσεις Η/Μ ακτινοβολίας πραγματοποιούνται συνήθως σε περιοχές όπου υπάρχει τοπικά μέγιστη τιμή της έντασης της προσπίπτουσας Η/Μ ακτινοβολίας. Τα σημεία που επιλέγονται για την διεξαγωγή των μετρήσεων, αλλά και για την τοποθέτηση των μετρητικών σταθμών, είναι κοντά σε σταθμούς βάσης, μακριά από ανακλαστικές επιφάνειες, προσανατολισμένοι στις κατευθύνσεις μέγιστης ακτινοβολίας των κεραιών και λαμβάνοντας υπόψη την πληθυσμιακή συγκέντρωση. Η προστασία των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, καθώς και η τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού, επιτυγχάνεται με τις συνεχή παρακολούθηση των μετρήσεων Η/Μ ακτινοβολίας σε περιοχές της ελληνικής επικράτειας.
ΥΓΕΙΑ
ΠΑΤΗΣΤΕ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣυγεια
Οι βιολογικές επιδράσεις των μη ιοντιζουσών ακτινοβολιών διαφέρουν ουσιαστικά από αυτές της ιοντίζουσας ακτινοβολίας και εξαρτώνται κυρίως από την ένταση και τη συχνότητά τους. Τα χαμηλόσυχνα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία επιδρούν στο ανθρώπινο σώμα, επάγοντας πεδία και ρεύματα στο εσωτερικό του, ενώ τα ραδιοκύματα και τα μικροκύματα επιδρούν στο ανθρώπινο σώμα θερμαίνοντας τα κύτταρα και τους ιστούς. Για τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία έχουν καθιερωθεί «βασικοί περιορισμοί» και «επίπεδα αναφοράς» που η τήρησή τους προστατεύει την υγεία από τις αποδεδειγμένες βλαβερές επιδράσεις. Οι «βασικοί περιορισμοί» έχουν προκύψει λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες και το γεγονός ότι η κατάσταση της υγείας και της ηλικίας των μελών του γενικού πληθυσμού ποικίλλει, έχουν υιοθετηθεί δηλαδή μεγάλοι συντελεστές ασφαλείας. Οι βασικοί περιορισμοί είναι περιορισμοί αναφορικά με την έκθεση σε χρονικά μεταβαλλόμενα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, τα οποία προέρχονται από φαινόμενα με διαπιστωμένες επιδράσεις στην υγεία και λαμβάνοντας υπόψη βιολογικές μελέτες. Τα «επίπεδα αναφοράς» που αποτελούν τα άμεσα μετρήσιμα μεγέθη στο περιβάλλον διατάξεων εκπομπής, προέρχονται από τους βασικούς περιορισμούς και παρέχουν το μέγιστο βαθμό προστασίας, καθώς έχουν ληφθεί υπόψη οι δυσμενέστερες συνθήκες σύζευξης της ακτινοβολίας των πεδίων με το εκτιθέμενο άτομο.
